Sunday, January 24, 2021

యంత్ర భయం -

యంత్ర భయం

అమ్మో... కృత్రిమ మేధస్సు కలిగిన యంత్రాలు మానవులని సర్వనాశనం చేస్తాయేమో !

మానవుల మేధస్సు వలే పని చేయగలిగిన యంత్రాలు మానవుని జీవనోపాధిని మింగేస్తాయేమో !

మొన్నామధ్య  టెస్లా అధినేత యంత్రాల మేధస్సు ఎల్లలు దాటితే  ఎన్నో ప్రమాదాలకు దారి తీయచ్చు అనే భయాన్ని వ్యక్త పరచగానే ఎన్నో చర్చలు మొదలయ్యయి. వీటిలో నిజాలు ఎన్ని ? అసలు కృత్రిమ మేధ అంటే ఏంటి ?

మానవులకే కాదు బోలెడు జీవ రాసిలో   వేల సంవత్సరాల పరిణామక్రమంతో పరిపుష్టమైన మస్తిష్కం ఒక అధ్బుతం. దీనివలన ప్రసరించే చైతన్యం, వివేకం , తెలివితేటలు వేల సంవత్సరాలుగా ఎందరో మహానుభావులని వీటి పుట్టుక,  పదార్ధాలతో సంబంధం గురించి ఆలోచించేలా చేశాయి.
బొమ్మలకు అటుతరువాత యంత్రాలకు అటువంటి మస్తిష్కం సాధ్యమేనా అనేది పాత ప్రశ్నే!  యాభయ్యవ దశకంలో లిస్ప్ శృష్టి కర్త మెకార్తీ ఉపయోగించిన   కృత్రిమ మేధ అనే ఈ పదం ఎప్పటికప్పుడు కొత్త అర్ధాన్ని వ్యక్తపరుస్తూనే వుంది.

  ఆ రంగంలో పని చేస్తున్నవారికి ఆ పదాన్ని ఎలా వాడాలో దాని పరిమితులేంటో బాగా తెలుసు. ఎటొచ్చీ పేరు మాత్రమే విన్నవారికి, నవలలు, చలన చిత్రాల వలన ఒక అద్బుతమయిన ఇంద్రజాల సదృశంగా గోచరిస్తుందనటంలో అతిశయోక్తి లేదు. ఆ పరిజ్ఞ్యాన లేమి  భయాన్ని కూడా కలిగిస్తూ వుంటుంది. 

ఎన్నో రకాల సమస్యలను సాంఖ్యకశాస్త్ర [statistics] పద్దతులు ఉపయోగించి గణన యంత్రాల సహాయంతో సమాధానాలను అంచనా వేస్తూ, తప్పులు వచ్చినప్పుడు ఆ సంఖ్యలను సరిచేసుకుంటూ ఒక ప్రత్యేక అవసరం కోసం రూపొందించిన ఈ యంత్రాలు మానవ మస్తిష్కానికి పోటీ కాలేవు అని కొందరి అభిప్రాయం.

మరి చదరంగం , గో లాంటి (గూగుల్ వారి ఆల్ఫా గో) వాటిలో అబ్బురపరిచే విజయాల మాట ఏమిటి ?  తనంతట తానుగా గో లాంటి క్లిష్టమయిన ఆటను నేర్చుకుని దానిలో  ప్రపంచ విజేతగా నిలవటం వెనుక మానవ మేధస్సు వుంది.  సంవిశ్వాస (Reinforcement Learning) గణనాల ద్వారా, వేల వేల ఉదాహరణలతో లెక్కకు అందని యంత్ర శక్తితో లెక్కిచగా ఒక పని చెయ్యటం సాధ్యపడుతుంది. దీనిలో కొందరు శృజనాత్మకతని చూస్తున్నారు .. కొందరు లెక్కలే అని  కొట్టి పారేస్తున్నారు.  
 
ఈ కృత్రిమ మేధ రేపో మాపో రాబోయే యంత్రం కాదు నిన్నా మొన్నా ఈ రోజూ  మన జీవితాలతో పెన     వేసుకుపోయింది. మన చరవాణిలో మనకి సమాయానుకూలంగా చూపించే సందేశాల మొదలుకుని మనకి జాలవాటిలో  కనిపించే  ప్రకటనల దాకా కృత్రిమ మేధా పద్దతుల సాక్షాత్కారమే. నిన్న వచ్చిన కరోనా మహమ్మారికి మందు, రేపు రాబోయే రవాణా వ్యవస్థల సమర్ధతకి ఇదే కుడిభుజం. 

  

ఉపయోగకరమయిన పేలుడు పదార్ధాలు తయారు చేసిన నోబెల్ ఆ పదార్ధాలు తరువాతి కాలంలో లక్షల ప్రాణాలు బలికోంటుందని ఊహించి వుండకపోవచ్చు . అలాగే ఈ మేధ ప్రాణాంతకమయిన ఆయుధాల తయారీలో ఇప్పటికే ముఖ్య భూమికని పోషిస్తోంది అనటంలో సంశయం అనవసరం. ఈ భయంతో ప్రగతికి అడ్డుకర్రలు వెయ్యలేము. పాలకులు దుండగుల ని ఒక కంట కనిపెడుతూనే  ఈ రంగంలో జరిగే అభివృద్ధి తో భాష , వ్యవసాయం , అక్రమాలకు అడ్డుకర్ర , అరోగ్య వ్యవస్త మరియూ పాలనలో సమర్ధత లాంటి ఎన్నో ఉపయోగాలను అందిపుచ్చుకోవచ్చు . 
 
భారత్ కు సంబంధించినంత వరకూ ఈ రంగంలో ప్రభుత్వం ఉదాసీనత చూపుతోంది అనటం కాదనలేని సత్యం.  ప్రజలకు అర్ధమయ్యేలాగ వారి భాషల్లో విషయాలని ప్రచురించకపోవటం మొదలుకుని పరాయి భాషల్లో విద్యావవస్థ వల్ల కోట్ల మందిని ఈ విప్లవంలో భాగస్వాములు కాకుండా నిరోధిస్తున్నాయి.  ఈ పరిజ్ఞాన లేమిని దుండగులు వారి లాభాలకు వాడుకున్నా మనం చూస్తూ వుండటం వినా చెయ్యగలిగినది శూన్యం.

 

 
ఇందులో యంత్రాలకన్నా,  వాటి మేధ కన్నా  భయపడాల్సినది యాంత్రిక విద్యా  వ్యవస్థకు , ఉదాసీనతకు.


        


 



  




Sunday, June 14, 2020

ఆర్యభటుడు - Aryabhatta - number converter

అంకెలు రాయటానికి ప్రస్తుతం మనం వాడుతున్న పద్దతి అంత సులువుగా వచ్చినదేమీ కాదు .. ఎన్నో తరాల భారతీయ గణిత శాస్త్రవేత్తలు ఎన్నో రకాల పద్దతులని ప్రయత్నించి ప్రస్తుతం మనం వాడుతున్న పద్దతికి (స్థలాధారిత సంఖ్యలు) వచ్చారు. రోమన్ల పద్దతి ఏమిటో అది ఎందుకు వదిలెయ్యబడినదో మనకి కాస్త తెలుసు .. భారత దేశంలోనే ఇంకో కొన్ని పద్దతులు వుండేవి అవేంటొ మీకు తెలుసా ? భూతసంఖ్య పద్దది , కటపయాది పద్దతి ఇంకా ఆర్యభట్టుని పద్దతి.. వీటిలో ఆర్యభటుడు తన రచనలలో పెద్ద పెద్ద సంఖ్యలని సులువుగా రాయటానికి ఒక పద్దది ప్రవేశపెట్టాడు .. మనం ప్రస్తుతం వాడుతున్న పద్దతిలోనుంచి ఆర్యభటుని సంఖ్యా పద్దదితికి ఒక చిన్న జావాస్క్రిప్ట్ ప్రోగ్రాం ద్వారా అనువదించటానికి చిన్న ప్రయత్నం .

దీనిలో ఇంకా కొన్ని తప్పులున్నయి కానీ అసలు సంఖ్యలని ఆర్యభటుడు ఎలా రాసే వాడొ మనకి బోలేడు అవగాహన వస్తుంది    
గుర్తు పెట్టుకోవటానికి పద్యాలలో రాయటానికి కూడ అంత సులువుకాదు ఈ పద్దతిలో రాసిన సంఖ్యలు .. ఒక సారి ఈ సంఖ్యలు ఎలా రాసేవాడొ మీరే చూడండి
మనం రోజు రాసే పద్దతిలో (ఉద: 123) ఒక సంఖ్యని ఈ కింది డబ్బలో రాసి పక్కనున్న బటన్ నొక్కండి ..

Tuesday, May 12, 2020

bayesian reasoning

Note: Made available from original telugu version for English speakers

Bayesian reasoning - everyday   

A healthy lifestyle includes healthy thoughts and rational understanding of our world. In our day to day activies how 'reasonable' are our assertions and beliefs ?

Do we believe in things because they are to be believed?  What should be the foundation of our beliefs? How do we know our beliefs are grounded in reality and we are not delusional ?

Take this test :
Take any assertion that you firmly believe in
for example: "Ghosts are real" ,"My Friend has a spacecraft", "Earth is flat", "My God brought 1000 deadbodies alive from graves", "Aliens visited Bangalore"

All you need to answer yourself are these three simple questions Truthfully
Note: As no one is going know these answers you can be truthful to yourself!!

How frequent is this kind of assertion true in other cases ?

None Very little A Little I feel like it Very Strong Can't go wrong

How strong are the proofs (that you are aware of) for your assertion ?

None Very little A Little I feel like it Very Strong Can't go wrong

Suppose your assertion is wrong, how strong are the proofs (that you are aware of) for that opposing position?

None Very little A Little I feel like it Very Strong Can't go wrong
Are my beliefs Justified ?
It appears your reasoning is sound
The evidence suggests that your assertion is more likely to be true than false
There is not enough evidence to support your beliefs
You are more likely to be wrong with your assertion  
It is unlikely, given the evidence, that your beliefs are correct 
It appears that your beliefs are against the available evidence. !!

For Foundational information on Bayesian probability please go through How to Use Baye's theorem

Tuesday, January 22, 2019

Distributed computing

ఒక కంప్యుటర్లో పని చేసే విధిని (ప్రోగ్రాం) రక రకాల ప్రొగ్రామింగ్ భాషలలో రాయొచ్చు . అది అర్ధం చేసుకోవడం కూడ పెద్ద కష్టం కాదు . సాధరణంగా మనదెగ్గర వున్న ఒక కంప్యుటర్లో ఈ విధి పని చెస్తుంది కాబట్టి రాయటం ..మార్పులు చెయ్యటం కూడ సులువు. ఒక వేళ మనం రాసిన విధి పని చెయ్యటానికి ఒకటికన్నా ఎక్కువ కంప్యూటర్లు కావలనుకొండి అప్పుడు మనం రాసిన విధిని  ప్రవిభక్త (డిష్ట్రిబ్యుటెడ్) అంటారు అంటే ఒకటి కన్న ఎక్కువ భాగాలుగా విభజించి పని చెయించటం అన్నమాట .  

ఒక కంప్యుటర్లో పని చేస్తున్న విధి మరొక కంప్యూటర్లో వున్న విధితో కలిసి పని చెయ్యాలంటే  ముఖ్యంగా కావల్సినవి
1) ఆ రెండు కంప్యుటర్లకి అవి ఎక్కడ ఏ పేర్లతో వున్నయొ తెలియటం
2) ఆ రెండు కంప్యూటర్లకి అర్ధమయ్యే ఒక భాష (ప్రోటోకాల్)

ఈ రెండు విషయాలు గుర్థుంచుకుంటే మనం ప్రస్తుతం వాడుకలో వున్న చాలా టెక్నాలజీలని (ఇంకా  పదాలని) సులువుగా అర్ధం చేసుకోగలం

ఉదాహరణకి కొన్ని
1) అర్.పి.సి  ని తీసుకోండి రెండు (లేక చాలా) కంప్యూటర్లలో వున్న విధులు మాట్లాడుకోవటానికి వాడే భాష రిమోట్ ప్రొసీజరల్ కాల్
2) సర్వీస్ డిస్కవరీ : ఒక్కో కంప్యుటరుకీ మరొక కంప్యూటర్ ఎక్కడ వుందో దాని ఆచుకీ తెలియజేసే ఒక  ప్రోగ్రాం
3) హెచ్ టి టి పి : ఇక్కద ఒక కంప్యుటర్లో వున్న విధి మీ ఇంటర్నెట్ బ్రౌసర్  అది మరొక కంప్యుటర్లో వున్న విధితో మాట్లాడటానికి వాడే భాష ఈ హెచ్ టి టి పి


మీకు అర్ధం కాని విషయం ఏదన్నా వుంటే చెప్పండి  .. సులువుగా అర్ధమయ్యేలా చెయ్యటానికి ప్రయత్నిస్తా   

Monday, January 7, 2019

జాతీయ భావన- దేశ భక్తి



భారత దేశంలో పెరుగుతున్న దేశ భక్తిని నియంత్రించాల్సిన అవసరం వుంది అని ఈ మధ్య చాలా మంది జె.ఎన్.యు  సామాజిక శాస్త్రవేత్తలు వాపోతున్నారు . ఈ ఒరవడికి కారణం ఏమిటి అని మామూలు ప్రజలు ప్రశ్నించాల్సిన అవసరం ఎంతయినా వుంది. దీనిని అర్ధం చేసుకోటానికి మనం వేరే దేశాలలో ఈ దేశాభిమానం ఎలా వుంటుంది అనే విషయన్ని ఆకళింపు  చేసుకోవాలి. ఐరోపాలోని చలా అభివృద్ధి చెదిన దేశాలలో కానీ అమెరికా కెనడా లాంటి దేశాలలో కాని  జనాభలో సారూప్యత చలా ఎక్కువగా వుంటుంది ..వారి మధ్య వున్న తేడాలను కూడా  ఒంటి రంగు ఆధరంగానో లేక పాశ్చాత్య సంస్క్రుతి లేక మత ప్రాతిపదికనో వారిని సమాజంలో ఒకటి చెయ్యటానికి చూస్తారు  భారత దేశంలాంటి విశాల దేశంలో అత్యధిక వైరుధ్యాలు కలిగిన జనాభాలో అందరికి ఆమోద యొగ్యంగా  దేశాన్ని పట్టి వుంచగలిగే విషయం ఈ భారతం నాది అన్న అలోచన మాత్రమే . ప్రజలని ఆ భావన నుండి వేరు చెస్తే కేవలం కొన్ని తరాలలో చలా సులువుగా దెశన్ని ముక్కలు చెయ్యగలిగే అవకాశం వుంటుంది . భారత దేశపు హిందూ పండగలు వ్యవస్థలపై జరిగే దాడులు ఈ అలోచనల ప్రతి రూపమే  .

మీ వాట్సప్పుల్లొ రావణాసురుడు ఎంత మంచి వాడో తన చెల్లిని ఎంతగా ప్రెమించాడు.. రాముడు ఎంత కర్కోటకుడు ..భార్యని అడవుల పాలు చేసాడు లాంటి ఫార్వర్డులు చూసే వుంటారు .. ఇవి ఏవో పిచ్చి రాతలు కావు . చాల జాగ్రత్తగా రాసిన విషయాలు . ఈ విషయలను చూసి హిందువుల్లో ఒక్కళ్ళయిన ప్రభావితం అయితే ఆ మెసేజి సార్ధకం అయినట్టే . అమయకులయిన వాళ్ళకి ఇలాంటి విష ప్రయోగాలు అర్ధం కావు . చదువుకున్న కొందరయినా తమ తమ కుటుంబాలలో ఈ విషయాలు చర్చించటం చాలా అవసరం  . ఉద్యోగం చదువు పెళ్ళి ఇవన్నీ ఎంత ముఖ్యమో దేశం కూడ అంతే ముఖ్యం. మన పిల్లలు , మనువలు మనువరాండ్లు క్షేమంగా బ్రతకాలంటే మనం తీసుకునే నిర్ణయాలే ఆధారం .

8 - 10 వ శతాబ్ధాలలో మన పూర్వీకులు కొందరు చేసిన తప్పుల వల్ల 800 సంవత్సరాలు మనం బానిసలుగా బ్రతికాము..  మన వాళ్ళే అయిన అన్ని  వర్ణాల  కొందరు  తెల్ల వాల్లకి బాసటగ నిలవటం వల్ల మనం తెల్ల వాళ్ళు దోచుకునేలా చేసుకున్నాము.

ఎప్పుడో 2000 సంవత్సరాల క్రితం చంద్రగుప్తుడికి కూడ సాధ్యపడని అత్యంత పెద్ద దేశాన్ని ఇప్పుడు మనం పొంద గలిగాం దానిని కాపాడుకోవటం మన బాధ్యత , అవసరం.

ఎవరో దేశ ద్రోహులు పన్నుతున్న పన్నాగాన్ని కళ్ళు మూసుకుని నిదుర నటించి పారనివ్వొద్దు . ప్రేమిద్దాం,  ఈ దేశం కేవలం భూమి కాదు  పవిత్ర భూమి . ఇక్కడ నదులనీ వేదాలు ప్రస్తుతించాయి , ఇతిహాసాలు  కొందరు మహానుభావులకి తల్లులని చేసాయి  ఇది పోతే హిందువుకి ఇంకో దేశం లేదు ఇంకో కైలాసం లేదు మరో రామేశ్వరం లేదు .

అవును నేను దేశ భక్తుడినే  

Sunday, January 6, 2019

విషవిధి (Virus)

విషవిధి (వైరస్)

కంప్యుటర్ పరిభాషలో ఈ వైరస్ అనే పదం వినని వాళ్ళు తక్కువ మంది వుంటారు ..

కాని ఏమిటీ వైరస్ ? మనకి జలుబు చెస్తె వచేలాంటి జబ్బా ?  కంప్యుటర్ కి జబ్బు చెయ్యటమేంటి ?

కిందటి శీర్షికలో ఒక ప్రోగ్రాం ని విధి అని ఎలాగ మనం చెప్పుకున్నామో అలగే మనకి హాని చేసే విధి ని విషవిధి అని అనుకోవచ్చు ..  అంటే అది కూడ ఎవరో ప్రొగ్రామ్మర్ రాసిన ఒక విధి

మనం అజాగ్రత్తగా వుంటే ఇలాంటి విషవిధులు మన కంప్యుటర్ లోకి  లేకపోతే  మన ఫొనుల్లోకి వచ్చె అవకాశం వుంటుంది ...   బాగ పేరున్న కంపనీ అయితే తప్పించి  సాప్టువేర్ ని  మన కంప్యూటర్/ఫొన్లో ప్రతిష్టించుకోకపోవడం (install) మంచిది


అయినా ప్రొగ్రాం మనని ఏం చెయ్యగలదు ?

1) మీ ఆధార్ నంబర్ వేరే దేశానికి పంపించొచ్చు
2) మీ స్నేహితులు ఎవరు అని మీ ఫొన్ ద్వార  తెలుసుకుని వాల్లని మీ పెరుతో మోసం చెయ్యొచ్చు
3) మీ బ్యాంక్ లో డబ్బులన్ని మాయం చెయొచ్చు
ఇంకా చాలా చెయ్యొచ్చు

ప్రతీ యేడు దాదాపు 7000 కోట రుపాయల నష్టం ఈ విష విధుల వల్ల జరుగుతోంది అని ఒక అంచనా ఇది కేవలం ఒక్క అమెరికా దేశంలోనే .. అంతగా అవగాహన లేని మన దేశంలో ఇవి ఇంకా ఎక్కువ జరిగే అవకాశం వుంది .. 

ఇన్ని ప్రామాదాలని కొంచం జాగ్రత్తగా వుంటే మనం తప్పించుకోవచ్చు  

1) వాట్సాప్పుల్లో "డౌన్లోడ్" "ఇన్స్టాల్"  బటన్లని  ని పూర్తిగా విస్మరించండి
2) మీకు ఉచితంగా డబ్బులొస్తున్నయంటే నమ్మకండి
3) చాలా మంది మిమ్మల్ని దోచుకోవటానికి చూస్తున్నారు అని గుర్తుంచుకోండి  

Thursday, January 3, 2019

semaphore mutex processing

సెమాఫొర్ [సంకేత ధర]
మ్యుటెక్స్ [ ఏకతర సంకేతం]

సంకేతధర:  నిజ జీవితంలో మనం వాహనం నడుపుతున్నప్పుడు వచ్చే రక రకాల సిగ్నల్స్(సంకేతాలు)  మనని నియంత్రించటానికి ఉపయొగపడతాయి .. ఒక వేళ ఆ సంకేతాలని (సిగ్నల్స్) ఒక మనిషో లేక ఒక స్థంభమో ధరించిందనుకోండి దానిని మనం సంకేతధర అనవచ్చు  కదా .. అలాగే కంప్యుటర్ లో రెండు వేర్వేరు ప్రక్రియలు ఒకే చోటకి వచినప్పుడు ఏ ప్రక్రియ ముందుకి సాగాలో నియంత్రించటానికి ఒక సంకేతం కావలి .. లేకపోతే ఆ రెండు ప్రక్రియలు ఒకదానితో ఒకటి పోటి పడటమో లేక ప్రమాదానికి దారితియ్యటమో జరుగుతుంది    
 
ఇలా ఎదన్నా ఒక సంకేతాన్ని ఉపయోగించి  ప్రక్రియలని నియంత్రించవచ్చు

ఒక వేళ ఒక సమయంలో ఒకే ఒక ప్రక్రియ సాగలనుకోండి అప్పుడు ఆ సంకేతం ఏకతరం  అవుతుంది ..  దీనినే మ్యుటెక్స్ అంటారు  ...

ఉదాహరణకి ఒక గదికి ఒకే తాళం చెవి వుంటె ఒకడు లోపలికి వెళ్ళాక మళ్ళీ వాడు బయటికి వచ్చి ఆ తాళం వేరే వాళ్ళకి ఇచ్చేదాకా    లోపలకి ఎవ్వరూ వెళ్ళలేకపోతే ఆ తాళం చెవి ఏకతర సంకేతం అన్నమాట .. అలా కాకుండ 10 తాళం చెవులు  వుంటే? అప్పుడు తాళంచెవి  సంకేతధర ..  

అర్ధమయ్యిందా ?